Wie waren jouw voorouders? Hoe lang leefden ze, met wie waren ze getrouwd en wat was hun beroep? Hier kun je zoeken door alle personen die op de Noordwest-Veluwe hebben gewoond en gewerkt.
Het Streekarchivariaat heeft de afgelopen jaren veel werk gemaakt van het online doorzoekbaar maken van de bevolkingsadministraties van onze gemeenten. Maar hoe gaat u aan de slag met de zoektocht naar uw voorouders? Hieronder vind u beknopte uitleg over de bronnen die voor genealogisch onderzoek gebruikt kunnen worden.
Wilt u zoeken naar familieleden buiten de regio Noordwest-Veluwe? Ga dan naar de landelijke website WiewasWie, waar u kunt zoeken door alle gedigitaliseerde persoonsgegevens die door Nederlandse archieven zijn ontsloten.
In 1811 introduceerde Napoleon in Nederland de bevolkingsregistratie zoals we die nu nog kennen. Sindsdien worden door de Nederlandse gemeenten de Akten van Burgerlijke Stand bijgehouden. Daarin worden alle geboorten, huwelijken en overleden personen geregistreerd. Aan de hand van deze bronnen kun je verbanden leggen tussen familieleden, en zodoende een stamboom samenstellen. In de geboorteakten vindt je vanzelfsprekend de namen en de geboortedatum van de betreffende persoon, maar ook zijn of haar ouders, hun leeftijd en hun beroep.
In de huwelijksakten vind je naast de datum van het huwelijk, de namen, leeftijden en beroepen van de huwelijkspartners, ook belangrijke informatie over de ouders van zowel de bruid als ook de bruidegom, en hun beroepen. Daarnaast bestaat er de kans dat in de huwelijkse bijlagen, dit waren allerlei stukken die het aanstaande bruidspaar aan de ambtenaar van de Burgerlijke stand moest overleggen, nog aanvullende informatie te vinden is. Denk hierbij aan afschriften van geboorteakten, overlijdensakten van ouders of vorige echtgenoten en echtscheidingsakten en bewijzen van het vervullen van de dienstplicht door de bruidegom.
Voor het raadplegen van de Akten van Burgerlijke stand gelden landelijk vastgestelde openbaarheidsbeperkingen, om de privacy en persoonlijke levenssfeer van nog levende personen te beschermen. Voor geboorteakten geldt voor deze openbaarheidsbeperking een periode van 100 jaar, voor huwelijksakten 75 jaar en voor overlijdensakten een periode van 50 jaar.
Nadat in 1829 en 1839 al volkstellingen waren gehouden, werden Nederlandse gemeenten verplicht gesteld om per 1 januari 1850 zogenaamde bevolkingsregisters bij te houden. Per adres werd bijgehouden wie daar op welk moment woonde(n). Het was dus een dynamische registratie, waarin gemeenten zeer nauwkeurig de mutaties van de gezins- en bevolkingssamenstelling konden bijhouden. De basis hiervoor werd gelegd in tienjaarlijkse volkstellingen. In de bevolkingsregisters werden, naast namen van personen, hun relatie tot het gezinshoofd (bijvoorbeeld vrouw, kind, schoondochter, knecht of dienstmeid), beroepen ook de data van vestiging in, of vertrek van een individu uit de gemeente, verhuizing binnen de gemeente naar een ander adres of overlijden van een persoon.
Literatuur
- R.F. Vulsma, Geboekt van wieg tot graf (Den Haag 1977).
- R.F. Vulsma, Burgerlijke stand en bevolkingsregister (Den Haag 2002).
- A. Knotter & A.C. Meijer ed., 'De gemeentelijke bevolkingsregisters 1850-1920', in: Broncommentaren 2: Boedelinventarissen en gemeentelijke bevolkingsregisters 1850-1920 (Den Haag 1995) 76-116. Digitaal raadpleegbaar via de website van het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis.